كلينيك نشيمنگاه

فيستول چيست؟

به وجود آمدن مجراي بين ماهيچه و پوست كه دو عضو را از يكديگر جدا مي كند، فيستول گفته مي شود. فيستول هايي كه در مقعد به وجود مي آيند، از نتيجه عفونت غدد درون مقعد پديد مي آيند. اين عفونت يا آبسه به طور خود به خود تخليه شده و يا با روشهايي چون ليزر يا جراحي تخليه مي شود.
مجرايي كه فيستول در ناحيه مقعد به وجود مي آورد، در واقع يك سر آن به يك غده عفوني درون بدن و ديگري به سطح پوست متصل مي شود.

علائم فيستول مقعدي

فيستول مقعدي مانند ديگر بيماري ها داراي علائم و نشانه هايي است كه بيماري را نمايان مي كند. از آنجايي كه فيستول يك بيماري عفوني مي باشد، علائم فيستول مقعدي بسيار دردناك بوده و ممكن است نشانه هاي خود را از روزهاي ابتدايي نشان دهد. از آنجايي كه فيستول مقعد در ناحيه بسيار حساس به وجود مي آيد، فرد بيمار با كوچكترين علائم متوجه وجود عارضه مي شود.
برخي از شايع ترين علائم فيستول را ذكر مي كنيم تا آن را با ديگر بيماري هاي ناحيه نشيمنگاهي اشتباه نگيريد.

• درد هنگام اجابت مزاج
• خروج ترشحات و چرك و بد بو
• تخريب پوست اطراف مقعد
• احساس قرمزي، درد يا خارش پوست اطراف دهانه مقعد
• درد و تورم در اطراف ناحيه مقعد
• تب و لرز ناشي از گسترش عفونت
• احساس خستگي
• خارش و سوزش
• خونريزي (به ندرت)

علت به وجود آمدن فيستول مقعدي

در ناحيه مقعد، غده هايي وجود دارند كه در حالت عادي ترشحات خود را به درون كانال مقعد ميريزند. اما هنگامي كه مسير طبيعي اين غدد دچار بروز مشكل و اختلال شود، موجب به وجود آمدن آبسه مقعد مي شود. اصلي ترين دليل به وجود آمدن اين بيماري ، عفونت و آبسه است كه ممكن است علاوه بر مقعد در نواحي ديگر بدن نيز به وجود آيد.

حال علت به وجود آمدن اين اختلال را بازگو خواهيم كرد:

• عفونت روده
• زايمان طبيعي دشوار
• بيماري كرون (التهاب روده بزرگ)
• بيماري هاي جنسي مانند كلاميديا 
• بيماري سل
• عوارض ناشي از عمل هاي جراحي (نواحي مقعد)
• ايدز HIV
• ضربه و پارگي مقعد
• سرطان مقعد

انواع فيستول

همانطور كه گفته شد اين بيماري تنها در مقعد اتفاق نيفتاده و ممكن است اين كانال يا تونل عفوني، در نواحي ديگر بدن نيز نمايان شود. اين به اين منظور است كه ممكن است به غير از مقعد ديگر نواحي بدن از جمله واژنف ناف و… نيز درگير فيستول شوند.
برخي از آنها را با يكديگر بررسي خواهيم كرد:

فيستول بانوان

فيستول زنان بدان معنا مي باشد كه بيماري تنها در بين خانمها به وجود مي آيد و داراي دو نوع متفاوت است.
در نوع اول آبسه يا فيستول زماني رخ مي دهد كه حفره ي باريك ناشي از بيماري، بين مقعد و واژن ايجاد شده و عفونت به وجود بياورد.

نوع دوم اين بيماري در بانوان به گونه اي است كه از به وجود آمدن مجراي عفوني بين روده بزرگ (كولون) و واژن ايجاد مي شود.
از علائم اين عارضه در بانوان مي توان به ترشح چرك، مدفوع يا خون، عفونت هاي مكرر واژن، درد در هنگام مقاربت اشاره نمود.

فيستول مقعد در چه افرادي شايع تر است؟

خطر ريسك ابتلا به فيستول مقعدي به دلايل مختلف براي برخي افراد بالاتر بوده و امكان آسيب آنها بالاتر است.
اين دسته از افراد شامل:

• افراد داراي اسهال مزمن
• افرادي كه تحت پرتو درماني سرطان ركتوم هستند
• افرادي كه به بيماري كوليت مبتلا هستند
• برخي افراد كه داراي بيماري هاي آميزشي هستند
• وجود عفونت هاي درمان نشده در بدن
• افرادي كه از سيستم ايمني پاييني برخوردار هستند

تفاوت آبسه مقعد و فيستول مقعدي چيست؟

به طور كلي فيستول مقعد و آبسه مقعد داراي علائمي مشابه هستند. اما دلايل بروز هر كدام، نوع به وجود آمدن و درمان آنها متفاوت است. چرا كه بي توجهي و عدم بكارگيري شيوه مناسب درماني موجب گسترش يافتن عفونت و در نتيجه اين بيماري.
آبسه مقعدي پديد آمدن آبسه مقعدي به دليل تجمع چرك و عفونت به زير پوست و اطراف دهانه مقعد است. و ممكن است اين عفونت از نتيجه وجود بيماري هاي ديگر مانند التهاب روده بزرگ به وجود آيد.
فيستول مقعدي از به وجود آمدن مجراي غير طبيعي كه پوست را به عفونت متصل مي كند به وجود مي آيد.

نحو پيشگيري از فيستول مقعدي

فيستول مقعد از دسته بيماري هايي نيست كه تحت تاثير رفتارها يا ورود ويروس به بدن وجود آيد. بنابراين نميتوان به راحتي از ابتلا به فيستول پيشگيري كرد.

اما با اين حال برخي راهكارها علاوه بر پيشگيري از فيستول در حفظ سلامت عمومي نيز تاثير گذار است.
برخي از راهكارهاي پيشگيري از فيستول عبارت اند از:

• شستشوي مرتب مقعد با آب
• پرهيز از رابطه جنسي پر خطر
• درمان بيماري هاي روده اي گوارشي
• درمان بيماري هاي نشيمنگاهي
• نوشيدن آب فراوان (8الي 10 ليوان در روز )
• داشتن رژيم غذايي مفيد و سالم

ادامه مطلب در كلينيك نشيمنگاه